Στην Τρίτη Θέση Της Ευρώπης στον τζόγο οι Έλληνες μαθητές

Στην 3η θέση βρέθηκαν οι 16χρονοι μαθητές της Ελλάδας στην Ευρώπη για τη συμμετοχή τους σε τυχερά παιχνίδια, σύμφωνα με τα στοιχεία της πανευρωπαϊκής έρευνας ESPAD 2024.

Περισσότεροι από έναν στους τρεις (36%) δήλωσαν ότι έχουν παίξει μέσα στον τελευταίο χρόνο, ενώ ένας στους τέσσερις (26%) έχει ποντάρει διαδικτυακά.

Η χώρα μας κατατάσσεται ανάμεσα στις τρεις πρώτες της Ευρώπης, μαζί με την Ισλανδία και την Ιταλία, ξεπερνώντας σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (21%).

Τα νούμερα είναι ελαφρώς καλύτερα σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα, όπου οι Έλληνες μαθητές είχαν καταλάβει την πρώτη θέση στην Ευρώπη. Ωστόσο, το φαινόμενο παραμένει ανησυχητικό.

«1 στους 3 έχει παίξει» – τι δείχνουν τα στοιχεία

Η έρευνα του ESPAD αποτυπώνει με σαφήνεια τη διάδοση του φαινομένου. Ο μέσος όρος συμμετοχής στον τζόγο στην Ευρώπη είναι 21%, ενώ η Ελλάδα φτάνει το 36%, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό.

Οι 10 χώρες της Ευρώπης με τον περισσότερο τζόγο στους 16χρονους

Η Ελλάδα βρίσκεται ξεκάθαρα στην «κόκκινη ζώνη» του φαινομένου, με υψηλότερα ποσοστά ακόμη και από χώρες που έχουν χαλαρότερους κανόνες για τον τζόγο.

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη

Στην Ισλανδία, που βρίσκεται στην κορυφή, τέσσερις στους δέκα 16χρονους παίζουν, παρά τους αυστηρούς περιορισμούς στα φυσικά καζίνο. Στην Ιταλία, το φαινόμενο τροφοδοτείται από τη μαζική διαφήμιση τυχερών παιχνιδιών σε πλατφόρμες streaming και social media.

Αντίθετα, στις βόρειες χώρες όπως Γερμανία, Ολλανδία και Σουηδία, τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά (κάτω από 20%), χάρη σε αυστηρή επαλήθευση ηλικίας και εκπαιδευτικά προγράμματα πρόληψης στα σχολεία. Η αντίθεση Βορρά–Νότου είναι εμφανής: οι μεσογειακές χώρες (Ιταλία, Ελλάδα, Μάλτα) έχουν υψηλότερα ποσοστά και μικρότερη κοινωνική ευαισθησία απέναντι στο φαινόμενο.

Υπενθυμίζουμε ότι πρόσφατα η ΕΕΕΠ ανακοίνωσε το πρόγραμμα "Μη Τσιμπας Στο Τζόγο", όπου σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, θα ενημερώσει μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς γύρω από τους κινδύνους που μπορούν να προκύψουν από την ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια.

Online στοίχημα: το «εύκολο» παιχνίδι

Το πιο ανησυχητικό εύρημα είναι η έκρηξη του διαδικτυακού στοιχήματος. Στην Ελλάδα, 26% των 16χρονων έχουν ποντάρει online — το διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (13%). Η διαφορά ανάμεσα στα φύλα είναι μεγάλη: 39% των αγοριών έχουν συμμετάσχει σε online στοίχημα, έναντι 15% των κοριτσιών.

Η συμμετοχή των 16χρονων στο online στοίχημα εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την πρόσβαση σε παράνομες ή μη αδειοδοτημένες πλατφόρμες, καθώς οι νόμιμες εταιρείες δεν δέχονται ανήλικους.

Οι παράνομες στοιχηματικές εταιρείες προβάλλονται ολοένα και περισσότερο μέσα από social media και άλλες πλατφόρμες, κάτι που διευκολύνει την πρόσβαση των ανήλικων και δυσκολεύει τον έλεγχο των αρχών.

Η έρευνα υπογραμμίζει ότι «ο τζόγος δεν είναι πια το πρακτορείο της γειτονιάς — είναι στο κινητό, στο tablet, μέσα στο σπίτι».

Υπερβολικός τζόγος – 1 στους 10 δείχνει σημάδια εξάρτησης

Το 11% των Ελλήνων 16χρονων που παίζουν τυχερά παιχνίδια παρουσιάζουν όπως είναι λογικό συμπτώματα προβληματικού τζόγου, δηλαδή συμπεριφορά που μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 6%, πράγμα που σημαίνει ότι η Ελλάδα κινείται σχεδόν στο διπλάσιο επίπεδο κινδύνου.

Οι ερευνητές συνδέουν το φαινόμενο με το άγχος, την ανασφάλεια και την αναζήτηση «γρήγορης επιβράβευσης». Η άμεση πρόσβαση σε στοιχηματικές εφαρμογές κάνει τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερο.

Πού χρειάζεται δράση;

Η ομάδα του ESPAD προτείνει σειρά παρεμβάσεων για να περιοριστεί η πρόσβαση των ανηλίκων στον τζόγο και να ενισχυθεί η πρόληψη:

• Υποχρεωτική ταυτοποίηση ηλικίας σε όλες τις online πλατφόρμες, ώστε να αποκλείεται κάθε συμμετοχή κάτω των 18 ετών.
• Όρια καταθέσεων και χρονικοί περιορισμοί για τους νέους χρήστες, με στόχο την αποφυγή παρορμητικού παιχνιδιού.
• Εκπαίδευση στα σχολεία για τη διαχείριση ρίσκου, τον ψηφιακό γραμματισμό και την αναγνώριση εξαρτητικών συμπεριφορών.
• Ενημέρωση γονέων και κηδεμόνων, καθώς πολλοί αγνοούν ότι τα παιδιά τους έχουν πρόσβαση σε παράνομες πλατφόρμες ή παιχνίδια τύχης μέσω κινητού.
• Συνεργασία με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για τον εντοπισμό και τον αποκλεισμό παράνομων διαφημίσεων ή συνδέσμων που οδηγούν σε στοιχηματικούς ιστότοπους.

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η πρόληψη πρέπει να ξεκινά από νωρίς, στο σχολείο και στο σπίτι, πριν ο τζόγος γίνει καθημερινή συνήθεια.

Άλλα ευρήματα της έρευνας ESPAD 2024

Η έρευνα δεν σταματά στον τζόγο. Τα δεδομένα σκιαγραφούν μια συνολικά δύσκολη εφηβεία στην Ελλάδα, όπου οι συμπεριφορές ρίσκου μετατοπίζονται από τις παραδοσιακές ουσίες σε πιο «νόμιμες» αλλά εξίσου εθιστικές συνήθειες.

• Αλκοόλ: Το 92% των μαθητών δηλώνουν ότι έχουν εύκολη πρόσβαση σε αλκοόλ — το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Το 59% έχει καταναλώσει αλκοόλ τον τελευταίο μήνα, ενώ 13% αναφέρει επεισόδιο μέθης μέσα στις τελευταίες 30 ημέρες.
• Ηλεκτρονικά τσιγάρα: 27% των μαθητών τα έχουν χρησιμοποιήσει τον τελευταίο μήνα — ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου.
• Οθόνες & κοινωνικά δίκτυα: Σχεδόν 1 στους 2 μαθητές (48%) δηλώνει ότι περνά υπερβολικό χρόνο online ή στα social media, κάτι που συνδέεται με αυξημένο άγχος και διαταραχές ύπνου.

Οι συντάκτες της μελέτης σημειώνουν ότι «η ελληνική εφηβεία μοιάζει εγκλωβισμένη ανάμεσα σε οθόνες, ουσίες και στοίχημα — μια καθημερινότητα που χρειάζεται καθοδήγηση και όρια, όχι απλώς απαγορεύσεις».